Super Mario World

Super Mario World Super Mario World: Super Mario Bros. 4
Вокладка паўночнаамерыканскага выдання гульні для кансолі Super Nintendo Entertainment System.
Распрацоўшчык	Nintendo EAD
Выдавец	Nintendo
Частка серыі	Mario
Даты выпуску	21 лістапада 1990 Super NES: 21 лістапада 1990 23 жніўня 1991 11 красавіка 1992 Game Boy Advance: 14 снежня 2001 11 лютага 2002 12 красавіка 2002 Wii Virtual Console: 2 снежня 2006 5 лютага 2007 9 лютага 2002 Wii U Virtual Console: 26 красавіка 2013 27 красавіка 2013 Nintendo 3DS: 3 сакавіка 2016 4 сакавіка 2016
Жанр	платформер
Стваральнікі
Прадзюсар	Сігэру Міямота[d]
Праграміст	Toshihiko Nakago[d]
Кампазітар	Кодзі Кондо
Тэхнічныя даныя
Платформы	Super Nintendo Entertainment System, Game Boy Advance, Wii, Wii U, Nintendo 3DS
Рэжымы гульні	hotseat[d] і аднакарыстальніцкая гульня
Носьбіты	Super Nintendo Entertainment System Game Pak[d] і лічбавая спампоўка[d]
Кіраванне	геймпад
Афіцыйны сайт (яп.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Super Mario World, у Японіі вядомая як Super Mario World: Super Mario Bros. 4 (яп.: スーパーマリオワールドスーパーマリオブラザーズ4 Су:па: Марыо Ва:рудо: Су:па Марыо Бурадза:Дзу Фо:, «Свет Звыш Марыа») — платформер, выпушчаны кампаніяй «Nintendo» для «Super Nintendo Entertainment System» (SNES) у 1990 годзе. Вытворчасцю гульні займалася студыя «Nintendo Entertainment Analysis and Development» пад кіраўніцтвам Сігэру Міямота і Такасі Тэдзукі. «Super Mario World» трапіла ў стартавую лінейку гульняў SNES.

Сюжэт

Сюжэт гульні працягвае падзеі, апісаныя ў «Super Mario Bros. 3». Пасля выратавання Грыбнога Каралеўства браты Марыа і Луіджы адпраўляюцца ў адпачынак, у Краіну Дыназаўраў. Аднак падчас адпачынку на пляжы знікае прынцэса Піч. Калі Марыа і Луіджы прачынаюцца, яны адпраўляюцца на яе пошукі і неўзабаве знаходзяць у лесе гіганцкае яйка. З яго вылупляецца дыназаўр па імені Ёшы, які распавядае героям, што яго сябры таксама былі заключаны ў аналагічныя пасткі. Неўзабаве Марыо і Луіджы разумеюць, што ўсе гэтыя перыпетыі — справа рук злыдня Боўзера і яго слуг. Разам з Ёшы яны адпраўляюцца ратаваць прынцэсу і сяброў дыназаўрыка.

Гульнявы працэс

Марыа падарожнічае на Ёшы. У цэнтральнай верхняй частцы экрана размешчана вочка з пауэр-апам, што з’яўляецца навіной для гульняў гэтай франшызы. Некаторыя выданні крытыкавалі графіку гульні называючы яе ўсяго толькі мадэрнізаваным варыянтам папярэдняй часткі.

Гулец кіруе персанажам (Марыа або Луіджы) ад трэцяй асобы. Мінанне гульні ажыццяўляецца з дапамогай навігацыі на двух экранах: карты свету і самога гульнявога ўзроўню. На карце свету прадстаўлены прыкладныя параметры бягучай гульнявой лакацыі і маюцца некалькі шляхоў яе праходжання, што вядуць ад пачатку карты да канчатковай мэты — замка. Маршруты карты, па якіх перамяшчаецца галоўны герой, злучаныя паміж сабой падсветленымі значкамі: крэпасцяў, т. зв. дамоў зданяў (англ.: Ghost house) і г. д. Яны дазваляюць гульцу выбіраць розныя шляхі праходжання. Перамяшчаючыся на значок той ці іншай лакацыі персанаж атрымлівае доступ на гульнявы ўзровень. Большая частка гульні адбываецца на гэтых узроўнях, якія напоўнены перашкодамі і ворагамі, а гулец вольны праходзіць іх рознымі спосабамі. У канцы кожнага свету адбываецца бітва з босам — адным з Купалінгаў. У фінале гульні гулец павінен перамагчы галоўнага антаганіста — Боўзера. Ворагамі на шляху з’яўляюцца чарапахі, браняносцы, дыназаўры і інш.

У дадатак да пауэр-апаў з папярэдніх частак франшызы, такім як «Супер грыб» (ператварае маленькага Марыа ў вялікага) і «Агністая кветка» (дазваляе яму страляць фаерболамі), быў дададзены новы бонусны касцюм — «Чароўны плашч» (значок пяра) — з дапамогай якога Марыа можа лятаць і парыць. З пункту гледжання гульнявой механікі ён быў падобны з касцюмам янота з «Super Mario Bros. 3», які ў «Super Mario World» быў выдалены. Апроч яго, распрацоўшчыкі вырашылі адмовіцца яшчэ ад некалькіх бонусаў з прыквэла: касцюма жабы (англ.: Frog Mario), экіпіроўкі з малаткамі (англ.: Hammer Mario) і касцюма янота, які ператвараецца ў статую (англ.: Tanooki Mario). У сваю чаргу, у гульню быў дададзены новы элемент (т. зв. «Запасны прадмет») — размешчанае ў верхняй цэнтральнай частцы экрана вочка. Гэты бонус працуе па вызначанай схеме, напрыклад, калі кіраваны персанаж мае «Агністую кветка» і атрымлівае «Супер грыб», то грыб захоўваецца ў дадатковую вочка. Запасны пауэр-ап актывуецца аўтаматычна ў выпадку, калі галоўнага героя тычыцца вораг. Акрамя гэтага гэты пауэр-ап можа быць выкарыстаны з дапамогай націску кнопкі на геймпадзе. Акрамя таго, у гульні з’явіўся т. зв. «кручоны скачок», які дазваляе разбіваць гульнявыя блокі пад галоўным героем.

У «Super Mario World» Марыа можа падарожнічаць на дыназаўры Ёшы, які здольны праглынуць большасць ворагаў. Калі Ёшы спрабуе з’есці суперніка, то ён, перш чым праглынуць, утрымлівае яго ў роце на працягу вызначанага перыяду часу; у гэты момант ён можа выплюнуць сваю ахвяру і патрапіць ёй у іншых ворагаў. Калі Ёшы ўтрымлівае каляровыя панцыры купа ў роце, то ён атрымлівае спецыяльныя здольнасці: сіні панцыр дазваляе Ёшы лятаць, пры дапамозе жоўтага ён пускае віхор, які паражае ворагаў вакол яго, а чырвоны панцыр дазваляе Ёшы вывяргаць тры вогненных шара. Панцыры, якія мігцяць, дазваляюць герою атрымаць усе тры здольнасці, у той час як зялёныя панцыры — ніводнай. Па змаўчанні Ёшы афарбаваны ў зялёны колер, але таксама можна знайсці сіняга, жоўтага і чырвонага дыназаўра (кожны з індывідуальнымі здольнасцямі); іх можна атрымаць адшукаўшы ў Зорным свеце яйкі адпаведнага колеру (англ.: Star World). Падчас праглынання каляровага панцыра гэтыя дыназаўры атрымліваюць адпаведную здольнасць у дадатак да свайго колеру.

У «Super Mario World» маецца шматкарыстальніцкі рэжым, які дазваляе двум гульцам праходзіць гульню па чарзе, чаргуючы хады на карце свету; першы гулец кіруе Марыа, другі — Луіджы. У гульні прысутнічае вялікая колькасць схаваных сакрэтаў, такіх як скарачэння шляху, бонусныя ўзроўні і г. д. Усяго ў гульні 74 гульнявых зонаў і 96 выхадаў з іх; як і ў «Super Mario Bros. 3» — гульнявы ўзровень магчыма прайсці некалькімі спосабамі. Разам з тым, персанаж гульца можа патрапіць на сакрэтны ўзровень, і дзеля гэтага ён павінен знайсці спецыяльны ключ і даставіць яго да асаблівай замочнай ячэйкі. Даследаваўшы гэтыя сакрэтныя ўзроўні можна атрымаць доступ да бонусных узроўняў, да такіх як Спецыяльны Свет (англ.: Special World). Цалкам прайшоўшы гэтую лакацыю, гулец можа памяняць колер некаторых спрайтаў, а таксама змяніць каляровую гаму карты свету з дапамогай уводу спецыяльнага кода.

Распрацоўка

Гульня была распрацавана пад кіраўніцтвам Такасі Тэдзукі. Прадзюсарам выступіў Сігэру Міямота, стваральнік серыі гульняў «Mario» і «The Legend of Zelda», графічным дызайнам займаўся Сігэфумі Хіна (англ.: Shigefumi Hino). Вытворчасць гульні было даручана студыі «Nintendo EAD», якую ўзначальвае Міямота. На распрацоўку гульні пайшло тры гады, каманда складалася з шаснаццаці чалавек. Пазней Міямота заявіў, што адчуваў, у гульню яшчэ можна было дадаць значна больш ідэй, аднак распрацоўка набліжалася да канца. Тым не менш прадзюсар выказаў надзею, што наступныя гульні SNES дазволяць рэалізаваць больш насычаны эмацыянальны змест і больш глыбокія сюжэты.

Па словах Міямота, ён яшчэ ў часы працы над «Super Mario Bros.» хацеў стварыць для Марыа спадарожніка — дыназаўра. Тым не менш, інжынеры «Nintendo» не маглі ўвасобіць яго ідэі ў жыццё з-за сціплых тэхнічных магчымасцяў NES. Пазней Міямота сказаў: «Дзякуючы SNES мы нарэшце змаглі перамясціць Ёшы з эскізаў на экраны». «Super Mario World» была выпушчана ў Паўночнай Амерыцы восенню 1991 года, адначасова з выпускам прыстаўкі SNES.

Перавыданні

Пасля поспеху «Super Mario World» гульня была выпушчана ў спецыяльнай версіі зборніка «Super Mario All-Stars» пад назвай «Super Mario All-Stars + Super Mario World», які быў выдадзены ў 1993 годзе ў на тэрыторыі ЗША і Еўропы як частка камплекта «Super Mario Set» — разам з прыстаўкай «Super Nintendo». У гэтай версіі Луіджы мае свой уласны спрайт (у арыгінале, спрайт Луіджы быў проста перафарбаваны варыянтам Марыа), у той час як астатнія аспекты гульні засталіся без зменаў. У 1995 годзе дзве кітайскіх фірмы, вядомыя як «Hummer Team» і «JY Company», партавалі без выкарыстання ліцэнзіі версію «Super Mario World» для SNES на прыстаўку мінулага пакаленні NES. «Super Mario World» была адной з першых гульняў, якія былі анансаваныя для сэрвісу Wii «Virtual Console»; гэты порт быў выдадзены 2 снежня 2006 года ў Японіі, 5 лютага 2007 года ў ЗША і 9 лютага 2007 года ў Еўропе. У 2013 годзе гэтая версія гульні была выпушчаная на «Virtual Console» для Wii U. У 2016 годзе аналагічная версія была выдадзена на New Nintendo 3DS.

Super Mario World: Super Mario Advance 2

Гульня зведала шэраг паспяховых перавыданняў, у тым ліку ў зборніку «All-Stars + Super Mario World» (на прыстаўцы SNES) і ў версіі для кансолі GBA — «Super Mario Advance 2».

У 2001—2002 гг. «Super Mario World» была партавана на кансоль Game Boy Advance (GBA) пад назвай «Super Mario World: Super Mario Advance 2». У гэтай версіі гульні некаторыя ўзроўні атрымалі нязначныя змены і быў прыбраны рэжым для двух гульцоў. Тым не менш, Луіджы прысутнічаў у гульні, але ўжо ў якасці альтэрнатыўнага персанажа з індывідуальнымі функцыямі — ён мог скакаць вышэй, чым Марыа, аднак бег значна больш павольна. Таксама, калі ў гэтай версіі Луіджы перасоўваецца на Ёшы, то дыназаўрык не праглынае ворага адразу, і тым самым дазваляе Луіджы выплюнуць яго ў іншага антаганіста і забіць абодвух. Выбіраць паміж двума персанажамі можна на экране змены ўзроўню. Абодва галоўных героя былі агучаны Чарльзам Марціне.

Музыка

Кодзі Конда напісаў музыку, якая гучыць у «Super Mario World», выкарыстоўваючы толькі электронную клавіятуру. Уся выкананая ў гульні музыка, за выключэннем мелодый, якія гучаць на тытульным экране, тытрах, экране выбару ўзроўня і падчас бітвы з Боўзерам — варыяцыі адной і той жа музычнай тэмы. Мелодыя гучыць у танальнасці фа мажор на стандартных узроўнях. Яна запавольваецца і гучыць з эфектам «рэха» ў пячорах. У той жа час, яна выконваецца ў павольнай, хвалепадобнай манеры (вальсавы памер 3/4) на падводных узроўнях (што з’яўляецца традыцыяй для падводных узроўняў у серыі гульняў «Mario»). На фоне паветраных і лясных узроўняў мелодыя гучыць у больш хуткім тэмпе для таго, каб акцэнтаваць больш рызыкоўную атмасферу. Варыяцыя мелодыі ў замках — сімфанічная версія ў фа міноры. Дадзеная варыяцыя надае мелодыі больш драматычны тон.

Тэму з «Super Mario Bros.» можна пачуць у асаблівай лакацыі пад назвай «Special World», у якую можна трапіць толькі пры дапамозе бонусаў. Пры яздзе на Ёошы музычнае суправаджэнне любога ўзроўню суправаджаецца гукамі бонга.

Мелодыі з надземнага ўзроўню і лакацыі «замак» прысутнічаюць у мультсерыяле па матывах гульні, а таксама ў пазнейшых праектах франшызы «Super Mario».

Водгукі крытыкаў

«Super Mario World» была захоплена сустрэта крытыкамі, аўтары рэтраспектыўных аглядаў таксама ацэньвалі гульню вельмі высока. Рэцэнзент партала «Nintendo Life» паставіў гульні вышэйшы бал — 10. Аўтар адзначыў высокую рэгулябельнасць і колькасць бонусаў гульні, у сувязі з чым ён адзначыў зручную функцыю захавання прагрэсу праходжання, пахваліў увядзенне новага элемента — Ёшы, які кардынальна змяніў геймплэй (апроч іншага, некаторыя сакрэты можна было атрымаць толькі пры дапамозе Ёшы), аднак паскардзіўся, што ў гульню не патрапілі касцюмы з «Super Mario Bros 3.», назваўшы гэта «ганьбай». Рэцэнзент падсумаваў артыкул словамі: «На нашу думку, гэта лепшая гульня серыі — велізарная колькасць кантэнту, у спалучэнні з прыгожым візуальным шэрагам і музыкай, якая стала класічнай, дапамагаюць станавіцца Super Mario World адной з найвялікшых гульняў усіх часоў». У аглядзе партала «IGN» адзначалася важнасць поспеху гульні для папулярызацыі кансолі «Super Nintendo», адзначалася зручнае новаўвядзенне з ячэйкай «запаснога прадмета» і эвалюцыя стылю гульні з уводам дыназаўра Ёшы. Аднак, рэцэнзент паскардзіўся на графічнае афармленне гульні, якое стварае адчуванне злёгку мадэрнізаванай папярэдняй часткі франшызы (Міямота падтрымліваў гэтае меркаванне і па яго адчуваннях графіку можна было б зрабіць лепш). Таксама ён адзначыў адзін з лепшых дызайнаў узроўняў за ўсю гісторыю Nintendo, параўнаўшы яго з галоўным канкурэнтам гульні на той момант — серыяй пра вожыка Соніка. У гэтым параўнанні было сказана, што гульні добрыя кожная па-свойму: у Марыа больш глыбокі геймплэй, у той час як Сонік уяўляе сабой больш новы хуткасны платформер. Падводзячы вынікі, аўтар агляду прысудзіў гульні 8,5 балаў з 10, назваўшы яе найвялікшым 2D-платформерам франшызы пра вадаправодчыка Марыа. Тэму суперніцтва франшыз пра «вадаправодчыка» і «вожыка» падняў у сваім артыкуле аглядальнік часопіса «Nintendo Power», дзе паведаміў: «Я памяняю 96 узроўняў Марыа на 20 узроўняў Соніка». У дадатак адзначыў, што гульня з’яўляецца адным з самых лепшых праектаў для SNES і прысудзіў ёй ацэнку 9 балаў з 10.

Рэцэнзент сайта Honestgamers.com назваў «Super Mario World» асаблівай гульнёй для прыхільнікаў Nintendo, так як большасць з іх атрымала яе разам з прыстаўкай. Аўтар артыкула адзначыў вялікае мноства спосабаў праходжання гульні — «разам з сістэмай захаванняў, праходзіць яе можна зноў і зноў, знаходзячы новыя альтэрнатыўныя шляхі». «Як і большасць гульняў пра Марыа, яна мае дзіўную здольнасць цалкам паглынуць цябе на доўгія гадзіны, дні, тыдні. Тры першыя часткі для NES прымушалі забываць нас пра навакольны свет — але Super Mario World пераўзышла іх усіх у здольнасці сыходу ад шэрых будняў, з яе чароўнымі светамі, лятучымі дыназаўрамі і іншымі дзіцячымі фантазіямі». «Магчыма, SMB3 магла стаць першым сапраўдным светам Super Mario, але SMW будзе светам для вас» — падсумаваў рэцэнзент, прысудзіўшы гульні 8,5 балаў з 10. Партал «AllGame» ацаніў гульню ў пяць зорак з пяці, адзначаючы высокую якасць графікі, гукавога суправаджэння і рэгулябельнасці. Аўтар агляду для партала «Kotaku» назваў дызайн узроўняў віртуозным — «я ўяўляю Міямота падчас стварэння ўзроўняў падобна Моцарту за фартэпіяна або Хэмінгуэя ў бары», таксама былі адзначаны ўзросшая складанасць гульні, у параўнанні з папярэдніцамі, і вялікая колькасць разнастайных сакрэтаў; «Super Mario World — шэдэўр [...] Кожны вораг, кожная перашкода, кожны аспект гульні мае выяўленую індывідуальнасць. І гэта робіць яе асаблівай».

Порт гульні для сэрвісу Virtual Console для кансолі Wii уганараваны пахвальнымі водгукамі. Так, на партале «GameSpot» адзначалася, што прычапіцца да эмуляванай версіі практычна няма за што — «гульня працуе прыкладна так жа, як і на SNES», аднак, у сувязі з гэтым аўтар агляду паскардзіўся, што па-ранейшаму прысутнічае «праблема падтармажвання, калі на экране знаходзяцца занадта шмат ворагаў». Для поўнага пагружэння ў працэс публіцыст параіў выкарыстоўваць кантролер ад GameCube «бо на ім супадае размяшчэнне кнопак з геймпадам ад SNES», і падсумаваў артыкул словамі: «Вядома, многія гульцы ўжо апрабавалі гэтую гульню ў той ці іншай форме, няхай гэта будзе арыгінал або добры порт для GBA. [...] Але, тым не менш, калі вы занадта маладыя і ўсё яшчэ не знаёмыя з Super Mario World, Virtual Console — выдатны шанец, каб паспрабаваць гульню прама цяпер». У артыкуле з нагоды выпуску гульні на Wii U Морган Сліпер, аглядальнік профільнага сайта «Nintendo Life», адзначаў наступнае: «Тыя хто ўсё яшчэ разважаюць наконт Super Mario World — пампуйце не задумваючыся. Гэта вяршыня 16-бітнага платформера, краевугольны камень і гульнявы канон. І самае галоўнае — гуляць у яго цяпер гэтак жа весела, як і дваццаць гадоў таму. Калі ж вы праходзілі арыгінал і вас распірае настальгія па старых добрых днях — гэты порт выдатная магчымасць асвяжыць успаміны і зноў акунуцца ў адну з лепшых гульняў усіх часоў». Аўтар прысудзіў гульні вышэйшы бал — 10, адзначыўшы, што яна стала залатым стандартам для прыгодніцкіх платформераў, і стала «музай» для такіх гульняў як «Super Mario 64», «Sonic Adventure» і «Luigi's Mansion».

Спадчына

Вонкавыя відэафайлы
	Амерыканскі рэкламны ролік гульні для SNES.

«Super Mario World» займае 17-е месца сярод «Лепшых гульняў усіх часоў» на сайце «GameRankings» — дзе яе рэйтынг складае 94,44%. «Super Mario World» заняла восьмае месца ў спісе часопіса «Nintendo Power» «200 лепшых гульняў Nintendo». У сваю чаргу, рэдакцыя часопіса «Official Nintendo Magazine» паставіла яе на 7-ы радок рэйтынгу «100 самых найвялікшых гульняў Nintendo усіх часоў», а чытачы выдання «Famitsu» прысудзілі гульні 61-е месца ў спісе «100 лепшых відэагульняў». Паводле дадзеных часопіса «Empire», яна заняла першае месца ў апытанні «Найвялікшая гульня ўсіх часоў». У 1991 годзе «Super Mario World» стала лаўрэатам узнагароды «Гульня года» на думку рэдакцыі часопіса «Nintendo Power». У 2015 годзе партал «USgamer» назваў «Super Mario World» «лепшым платформерам усіх часоў». У 2016-м годзе гульня заняла 7-е месца ў спісе часопіса «Game Informer» «25 найвялікшых гульняў SNES усіх часоў». Таксама яна фігуравала ў некалькіх спісах «лепшых відэагульняў усіх часоў» некалькіх профільных гульнявых выданняў, такіх як: «Edge», «RetroGamer», «GameSpot» і «Nintendo Power».

Продажы «Super Mario World» склалі больш за 20 млн. копій па ўсім свеце, што робіць яе адной з самых прадаваных відэагульняў за ўсю гісторыю індустрыі. Папярэдняя гульня серыі «Super Mario Bros. 3» з’яўлялася бэстсэлерам, і па гэтай прычыне Nintendo, зыходзячы з камерцыйных меркаванняў, уключыла «Super Mario World» ў набор SNES. На думку аглядальніка Скайлера Мілера, гульня дапамагла прадставіць публіцы новую прыстаўку SNES, якая ў далейшым была распрададзеная толькі ў ЗША ў колькасці больш за 20 млн. асобнікаў. У ходзе апытання, праведзенага часопісам Kotaku ў 2008 годзе, Ёшы заняў трэцяе месца сярод самых папулярных гульнявых персанажаў у японскіх гульцоў — першае і другое занялі Марыо і Клауд Страйф, адпаведна.

Уплыў

Менш чым праз месяц пасля выхаду гульні ў Амерыцы, DiC Entertainment выпусціла анімацыйны серыял «Super Mario World», які заснаваны на гульні, хоць у ім некаторыя элементы відэагульні і імёны персанажаў былі змененыя. На хвалі папулярнасці арыгінальнай гульні кампанія «Philips» планавала выпусціць яе клон пад назвай «Super Mario's Wacky Worlds» на сваёй прыстаўцы Philips CD-i, але ў выніку праект быў адменены з-за нізкай папулярнасці кансолі.

Ёшы стаў адным з самых важных персанажаў франшызы Марыа, ён удзельнічаў амаль ва ўсіх праектах, звязаных з серыяй (уключаючы спін-офы і спартыўныя гульні). Ёшы выступіў галоўным героем працягу «Super Mario World» — «Super Mario World 2: Yoshi's Island». Папулярнасць гэтай гульні заахвоціла Nintendo выпусціць яшчэ некалькі праектаў з яго ўдзелам у якасці асноўнага героя. Таксама ён рэгулярна з’яўляўся ў якасці другараднага персанажа ў іншых гульнях франшызы: «Super Mario Sunshine», «New Super Mario Bros. Wii» і «Super Mario Galaxy 2». Акрамя гэтага, Ёшы з’яўляецца адным з галоўных дзеючых асоб у гульні «Super Mario 64 DS».

Спасылкі

• Афіцыйны сайт гульні
• The Mushroom Kingdom
• Super Mario World на сайце Super Mario Wiki
• Кіраўніцтва па гульні ад часопіса «Nintendo Power»